Kaatı sanatının uygulandığı yerlere bakıldığında deri kitap kaplarında ve kap içindeki süslemelerinde rastlıyoruz. Daha sonra gelişen kitap süsleme sanatları için mukatta yazı olarak, el yazması eserlerin içinde sayfa veya sayfa kenar süsü olarak, minyatür albümlerinde kenar süsü olarak karşımıza çıkmaktadır. Kaatı levhalarda, şiir albümlerinde ve dergilerde, hadis ve dua kitaplarında; sülüs, nesih ve nesta'lik oyma yazı olarak uygulanmıştır.
Kaatı sanatının tarihçesine gelecek olursak kaynağının Çine dayalı olduğunu söylemeliyim. Çin halkı, camın bulunmadığı, bulunduğu tarihlerde ise halkın alamayacağı kadar pahalı olmasından dolayı pencereler, kapılar, ve onların ev yapım tekniklerinde uygulanan oda bölmelerinde ki gniş alanlar değişik malzemeler ve daha sonraki tarihlerde oyma kağıt süslemelerle kaplamışlar. Bu alanlara estetiklik katarak yaşanmış kılma özelliği içerisinde olmuşlardır. Zaman içerisinde sanat halini alan bu ince oymacılık günümüze ve değişik yollarla tüm dünyaya yayılmıştır.
Çin'de bu sanat, halkın ulaşabileceği, öğüne ait makas ve yapıştırıcılarla yapıldığından dolayı herkesin yapabileceği ve ulaşabildiği bir sanattır. Bundan dolayı çok sevilmiştir.
Bir Çin kaatı sanatı örneği:
Kaatı sanatını Hindistan'da , İran'da, Yahudi dünyasında, Orta Asya'da ve Avrupa gibi pek çok yerlerde rastlanmış ve her biri kendi kültürlerini motiflere aktarmıştır.
Türklerde ise kendine özgü ve tamamen orijinal süsleme sanatlarına sahip olduğumuzu söylemeliyim. İşte bunlardan biri olan kaatı sanatında İslamiyet'ten önce bulundukları coğrafyadan aldıkları kültürel birikimini görürken, İslamiyet'ten sonra daha çok Uzak Doğu, İran, Arap ve Bizans etkilerinin sentezi görülmektedir. Özellikle Osmanlı kültürü çatısı altında Avrupa'ya kadar uzandığı ve bunun etkileri görülmektedir. Günümüzde Türklere ait birçok kaatı eserlerinin gerek yurt içi gerekse yurt dışı bir çok ülkedeki müzelerde sergilenmektedir.
Bir Çin kaatı sanatı örneği:
Kaatı sanatını Hindistan'da , İran'da, Yahudi dünyasında, Orta Asya'da ve Avrupa gibi pek çok yerlerde rastlanmış ve her biri kendi kültürlerini motiflere aktarmıştır.
Türklerde ise kendine özgü ve tamamen orijinal süsleme sanatlarına sahip olduğumuzu söylemeliyim. İşte bunlardan biri olan kaatı sanatında İslamiyet'ten önce bulundukları coğrafyadan aldıkları kültürel birikimini görürken, İslamiyet'ten sonra daha çok Uzak Doğu, İran, Arap ve Bizans etkilerinin sentezi görülmektedir. Özellikle Osmanlı kültürü çatısı altında Avrupa'ya kadar uzandığı ve bunun etkileri görülmektedir. Günümüzde Türklere ait birçok kaatı eserlerinin gerek yurt içi gerekse yurt dışı bir çok ülkedeki müzelerde sergilenmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder