Naht Sanatı Nedir?
Kakma sanatını anlattığım yayınım da okuyanların hatırlar, kakma sanatında oyulan nesnenin üzerine oyulmuş şekle uygun olarak kıymetli eşya üzerine kakarak yani girdirerek yerleştirilirdi. Bunda ise oyulan nesne şekil olarak çıkartılır ve çıkarılan şekil farklı renklerde boyanarak süslenir.
Naht sanatı nitelikli ağaca şekil verme sanatıdır. Bu sanat oyma, kakma, kabartma ve yakma usulleriyle icrası gerçekleştirilir.
Naht Sanatı Tarihçesi
Yapılan araştırmalarda İslamiyet'ten önce Orta Asya'da yaşayan Türklerin heykel ve oyma üzerine yaptıkları süsleme eserlerine rastlanmıştır. Bu eserlerde Çin ve Hint sanatının izleri görülmektedir. Ancak İslam dininin heykeltıraşlık sanatına müsaade etmemesi üzerine Müslümanlar ve Türkler arasında ahşap oymacılığı sanatının ilerlemesine yol açmıştır.
Türklerin Müslümanlığın kabul etmelerinden sonra oyma sanatı daha çok Türkistan'da gelişim göstermiştir. Sonraları Büyük Selçuklu Devleti'nin hakim olduğu ülkelerde meydana getirdikleri mimari eserlerin tezyinatında da oyma işçiliğine geniş yer verilmiştir.
Abanoz, ceviz, elma, armut, sedir, gül ağacı, çam vb. gibi ağaçlar üzerine oyma, kakma, boyama, çatma (kükdekari) ve çakma (kafisi işi) gibi tekniklerle bezenmiş ahşap örnekleri Selçuklu Dönemi'nde bu alanda üstün bir düzeye ulaşıldığını ortaya koymaktadır. Düz satıhlı derin oyma, yuvarlak satıhlı derin oyma, eğri kesim, şebekeli oyma gibi oyma teknikleriyle süslenmiş parçalar; düz satıhlı kakma ve kabartmalı kakma gibi kakma teknikleriyle dekore edilmiş örnekler, düz yüzeyli boyama, kabartma yüzeyli boyama gibi boyama teknikleri ve kündekari, yalancı kündekari gibi çatma teknikleriyle yapılmış eserler her tekniğin zengin bir repertuar bulundurduğuna işaret etmektedir.
Osmanlı İmparatorluğu zamanında ise ağaç oyma sanatı en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Rumi ve Hatai denilen çiçek, nebat ve hayvanların stilize edilmesinden meydana gelen tezyini motifler kullanılmıştır. mimari eserlerin iç ve dış kısımları bu sanatın ustaları tarafından bezenmiştir. Başlıca uygulama alanları da cami ve türbelerin mihrab ile minberleri, cami ve medreselerde kullanılan rahleler, kapı, pencere, dolap kapakları olmuştur. Evlerde kullanılan çekmece, sandık gibi eşyaların süslemelerini, çeşitli mimari eserlerin iç kısımlarına yazı yazan hattatların yazılarını tahta üzerine tatbik edenler de bu sanatın üstatları arasında yer almaktadırlar.
Günümüz Türk oymacıları eserlerinde malzeme olarak en çok şimşir, ıhlamur ve ceviz ağaçlarından yararlanmayı tercih ederler.
Naht sanatında üstadlar malzeme olarak su kontrası ve tercihlerine göre çeşitli ağaçlar kullanmaktadırlar.
KAYNAKÇA: www.islamanahtari.com/2011/09/naht-sanatinin-nabzi-bursada-atiyor/
http://www.abdullahsanli.com/
www.turkislamsanatlarimerkezi.org/tisms/index.php/tr/sanatlarimiz/naht
http://www.senyapsensat.com/images/product_images/1898/u10003920-large.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhD8NzHVdsLM3mAxhPO8HaiDAu6Wfv9h-rpTt1MvNgwHGvO0sF6T0ypofK9sdslszKZ0EJ3wPsk_EADHmtHx6l2B3oam3ZbkajrsysYesuHghBLLdygVpEOD-UgWFfvLlp0NyDOmcSmYis/s1600/Snap1.jpg
http://mansetkocaeli.com/Icerik/Gorsel/Metin/56275/izmekten-naht-sanati-kursu.jpg
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder